એક પ્રશ્ર્ન થાય: પ્રભુની કૃપા આપણા પર ક્યારે થાય ? કેવી રીતે થાય ?
શ્રીમહાપ્રભુજીનો જવાબ છે:
કર્મનો કાયદો છે. કૃપાનો કોઇ કાયદો નાથી. વેદ ચોખ્ખા શબ્દોમાં કહે છે – તમે ગમે તેટલાં સાધનો ભલે કરો, પણ તેથી પ્રભુની કૃપા તમને મળશે જ અવું કોઈ છાતી ઠોકીને કહી શકે તેમ નથી. કૃપાને કાર્ય-કારણનો કોઇ સંબંધ નથી. પ્રભુ સર્વતંત્ર સ્વતંત્ર છે. તે ઇચ્છે તો કૃપા કરે અને તે નો ઇચ્છે તો કૃપા ના કરે. આ બાબતે, જવાબો આપવા કે ખુલાસો કરવા પ્રભુ બંધાયેલા નથી. આથી પુષ્ટિમાર્ગંમાં પ્રભુની કૃપા જ નિયામક છે. તે ક્યારે, કેવી રીતે, કોના પર થશે તે કહી શકાય નહી.
તો બીજો પ્રશ્ર્ન એ થાય: પ્રભુની કૃપાથી બધું સુલભ થતું હોય, ત્યારે પુષ્ટિમાર્ગંમાં કૃપા મળવાની રાહ જોતાં આપણે હાથ જોડીને બેસી રહેવાનું ?
શ્રીમહાપ્રભુજીનો સુંદર જવાબ છે:
આપણને પુષ્ટિમાર્ગંમાં પ્રવેશ મળ્યો છે, એ પ્રભુની આપણા પરની કૃપા જ છે. અબજો જીવો પ્રવાહી છે, લાખો જીવો મર્યાદા છે, બહુ થોડા જ પુષ્ટિજીવો છે, તેમાંના આપણે છીયે.
– આવા પસંદગી પામેલા અલ્પમાં પ્રભુની કૃપા વિના સ્થાન મળે? આ પહેલી કૃપા.
– પછી શરણાગતિ અને સમર્પણની દિક્ષા મળે – એ બીજી કૃપા.
– વંશ-વારસામાં અનુકૂળ વૈષ્ણવ-પરિવાર મળે – એ ત્રિજી કૃપા.
– સેવાની આજ્ઞા અને સ્વરૂપ પ્રાપ્ત થાય – એ ચોથી કૃપા.
કૃપાનો તો આપડા પર મુશળધાર વરસાદ પડે છે. બારી-બારણા બંધ કારીને બેસિયે તો દોષ કોનો?
શ્રીમહાપ્રભુજી આજ્ઞા કરે છે:
તમારા ‘માહ્યલા’ ને ખાનગીમાં પૂછી જુઓ : આ કૃપા ઝીલવાની, તમારી તૈયાર છે?
ઘરઆંગણે આવતી કૃપારૂપી ગંગાને જોઇ ઘરનાં બારણા કેમ વાસી દો છો?
પુષ્ટિમાર્ગંમાં આવી, કૃપામાં ભીંજાવાને બદલે, સેવા-સ્મરણ વિનાના કોરા કેમ છો?
શ્રીમહાપ્રભુજીએ સમજાવે છે:
કૃપા કરવામાં પ્રભુ ભલે સ્વતંત્ર હોય, પરંતુ તેમની એક નબળાઇ છે. પ્રેમ જોઇને પ્રભુ પીગળી જાય છે. તમારા સ્વાર્થ માટે પ્રેમનું પ્રદર્શન કરવા ન જશો, પણ તેને સાચો પ્રેમ કરો. પ્રેમમાં દીનતા ઉમેરાય તો સોનું વધુ ઉજળું થાય. દીનતાની સાથે નિ:સાધનતા ઉમેરો, સોનામાં સુગંધ મળશે. એના સુખ માટે તાપભાવ રાખો, તો સોનું ઘરેણું બની જશે. દીનતા, તાપભાવ અને નિ:સાધનતા તમારા હાથની વાત છે. આ ત્રણ જીવનમાં આવ્યાં એટલે પ્રેમાસ્પદ પ્રભુનેય પ્રેમ પામવા આવ્યા વિના છૂટકો નથી. પ્રભુને પ્રેમ ખેચીને લયાવશે. આ ત્રણ વસ્તુઓ માટે મથવું પડે. કોઇ મોમાં કોળીયો મૂકી આપે, ચાવવા માટે દાંત અને શક્તિ આપે, પણ ચાવવું તો આપણે જ પડે! પ્રભુ આપણી પાસે ચવડાવે તે જ તેની કૃપા!
ચાલો પ્રભુની કૃપા જીલવા તૈયાર થઇયે.
"કૃપાપાત્ર થવા કરો પ્રેમ-ભક્તિ;
ન ભૂલો તમે છો કૃપામાર્ગ-પંથી."